Mỗi trẻ sơ sinh có tốc độ phát triển riêng. Đa phần trẻ bú sữa mẹ theo một lộ trình phù hợp sẽ tăng cân đều và phát triển tốt. Tuy nhiên, trong một số trường hợp cụ thể, trẻ ăn sữa mẹ không tăng cân, tăng cân chậm hoặc tăng không đều, rất có thể do trẻ chưa bú đủ sữa mẹ, nguồn sữa không đủ dinh dưỡng hoặc có vấn đề bất thường về sức khỏe. Bài viết dưới đây sẽ giúp các mẹ hiểu rõ hơn nguyên nhân cũng như cách xử lý khi em bé không tăng cân như mong đợi.

1. Vì sao bé nhà bạn tăng cân chậm?

Khi em bé tăng cân chậm hơn dự kiến, điều đó có nghĩa là em bé đang gặp vấn đề về sức khỏe hoặc bú mẹ sai cách. Mẹ cần chú ý đo lường cân nặng cho bé trong 2 tuần đầu tiên. Nếu bé không tăng cân, mẹ hãy kiểm tra các yếu tố sau đây để biết được nguyên nhân chính xác.

1.1. Cữ ăn quá ngắn

Trẻ sơ sinh nên được cho bú khoảng 10 đến 15 phút mỗi bên. Khi bé lớn lên, bé sẽ tự điều chỉnh và quyết định lượng sữa cho mỗi cữ ăn, miễn là có được lượng sữa mẹ như bé cần. Tuy nhiên, trong vài tuần đầu tiên, hãy cố gắng giữ trẻ tỉnh táo và kích thích em bé bú càng lâu càng tốt.

1.2. Ngậm núm vú sai cách

Đây cũng là nguyên nhân khá phổ biến khiến bé không thể nhận đủ sữa mẹ. Thậm chí có thể khiến bé cảm thấy căng thẳng khi bú, quấy khóc, bực bội. Khi bé bú không đúng cách, miệng bé không mở rộng, môi bé mím vào. Lưỡi bé đặt sau nướu/lợi hàm dưới. Chỉ ngậm núm vú, không ngậm hết quầng vú. 

1.3. Mẹ bị ít sữa hoặc sữa mẹ lâu về

Thực tế nguyên nhân này có thể bắt nguồn từ những nguyên nhân khác, chẳng hạn như ngực của mẹ không có đủ mô tạo sữa (nên đi khám mới phát hiện được), mẹ từng phẫu thuật ở ngực (chẳng hạn như nâng ngực, thu nhỏ ngực, xạ trị), tâm trạng căng thẳng ảnh hưởng đến quá trình tiết sữa, ăn uống thiếu chất (kiêng khem quá mức trong thời gian ở cữ hoặc giảm cân sau sinh quá sớm) hoặc mẹ mắc bệnh về tuyến vú hoặc bất kỳ bệnh lý nào chưa phát hiện ra. 

1.4. Gặp vấn đề về sức khỏe

Sữa mẹ đủ dinh dưỡng, nhưng cơ địa con hấp thu không tốt, hoặc bé đang gặp một vấn đề, một bệnh nào đó làm quá trình tăng cân chững lại như hội chứng không dung nạp lactose, sinh non, vàng da, trào ngược dạ dày, tiêu chảy, nôn trớ,...

2. Trẻ bú mẹ tăng cân như thế nào là bình thường?

Theo các chuyên gia của Viện dinh dưỡng VHN Bio, tốc độ phát triển cân nặng của trẻ bình thường khoảng 3 - 3,5 kg. Nếu bé có cân nặng dưới 2,5 kg mà sinh đủ tháng thì bé bị suy dinh dưỡng bào thai, còn sinh thiếu tháng thì gọi là sinh non. Trong tháng đầu tiên, bé phải lên tối thiểu là 600g. Thông thường, bé có thể bị sụt cân sinh lý trong tuần đầu tiên sau sinh, khoảng 5 - 10% cân nặng ban đầu. Nhưng từ tuần thứ 2, bé sẽ tăng cân trở lại. Sau đó, trong ba tháng tiếp theo, trẻ bú sữa mẹ sẽ tăng khoảng 30g mỗi ngày.  Trong khoảng từ 3 – 6 tháng tuổi, mỗi ngày bé sẽ tăng ít nhất 20g.

3. Mẹ cần làm gì giúp bé tăng cân đạt chuẩn trở lại?

Mỗi em bé có cơ địa và khả năng hấp thu dưỡng chất khác nhau, nên mẹ hãy thực sự kiên nhẫn với bé, chú ý áp dụng một số phương pháp sau giúp bé ăn sữa mẹ tốt hơn:

- Nếu quá nhiều sữa, trước mỗi cữ bú của con, mẹ hãy vắt bớt sữa loãng ra bình rồi trữ lại để sau này dùng dần, còn lại sữa béo sẽ để cho bé bú. Như vậy, con sẽ dễ dàng hấp thu được dinh dưỡng từ phần sữa béo này hơn.

- Bổ sung dinh dưỡng cho sữa mẹ bằng cách đưa nhiều thịt, cá, trứng, sữa, hoa quả, rau xanh vào thực đơn ăn uống. 

- Giữ tâm lý của mẹ và bé luôn thoải mái. 

- Cho bé tập bú sớm: Có hai lý do khiến mẹ cần tăng cường tập cho con bú trong những ngày đầu tiên. Thứ nhất, việc học ngậm bắt vú sẽ dễ dàng hơn cho bé khi bầu ngực của mẹ còn mềm mại. Thứ hai, bầu vú cần được kích thích bằng động tác mút của bé để có thể sản xuất đủ sữa sau này. Trẻ sơ sinh chào đời với dự trữ nước và chất dinh dưỡng đủ lớn, vì vậy trong vài ngày đầu, một lượng nhỏ sữa non của mẹ cũng đủ cho các bé. Lúc này, quá trình sản xuất sữa mẹ còn chưa được thiết lập hoàn chỉnh, ngực mẹ vẫn mềm nên bé có thể dễ dàng học ngậm bắt vú đúng cách.

- Theo dõi sự tăng cân của trẻ thường xuyên. 

- Đưa bé đến khám bác sĩ nhi khoa sớm nhất có thể để nhận các tư vấn chính xác về tình trạng của bé, nguyên nhân bé không tăng cân cũng như cách chăm sóc – chế độ dinh dưỡng thích hợp nhất.

Có thể thấy, trẻ không tăng cân trong thời gian sơ sinh là một điều đáng lo ngại và cần được khắc phục sớm nhất có thể, tránh để hiện tượng trên dẫn đến các biến chứng khôn lường. Miễn là con ăn sữa mẹ không tăng cân vẫn luôn an toàn cho em bé, mẹ có thể tiếp tục cho con bú hoàn toàn bằng sữa mẹ trong khi làm việc chặt chẽ với chuyên gia dinh dưỡng trong việc cải thiện chất lượng sữa mẹ, chỉnh khớp ngậm cho bé tại nhà hoặc tại trung tâm hoặc cắt/ phẫu thuật thắng lưỡi bị dính tại bệnh viện,… tùy thuộc vào tình huống của bạn và em bé là gì và mức độ nghiêm trọng như thế nào. Tuy nhiên, hãy luôn ghi nhớ rằng việc cho con bú và nuôi con bằng sữa mẹ vẫn luôn luôn là tốt nhất và quan trọng trong những năm tháng đầu đời này.

Để được hỗ trợ tư vấn tăng cân và bổ sung vi chất dinh dưỡng cho bé, bố mẹ vui lòng kết nối với chuyên gia của chúng tôi qua fanpage: Scumin Đề kháng khỏe trẻ ăn ngon hoặc website: http://scumin.vn/. Ngoài ra, mẹ có liên hệ tới tổng đài chăm sóc sức khỏe 0247.1060.666 hoặc Zalo 0936.653.545 để gặp bác sĩ/ dược sĩ của Viện Dinh dưỡng VHN Bio hỗ trợ tư vấn miễn phí.

Nguồn tài liệu tham khảo từ Verywellfamily.com/